Υγεία κατά την διάρκεια ενός εξωτικού ταξιδιού.. και όχι μόνο.

Το ταξίδι σας είναι καλό μόνο αν είστε εσείς καλά, γι’ αυτό είναι σημαντικό να τηρήσετε ορισμένους βασικούς κανόνες ώστε να διατηρήσετε την υγεία σας παρά τους πιθανούς κινδύνους που αυτή θα εκτεθεί ταξιδεύοντας. Μπορείτε να αποφύγετε τις περιπέτειες με τη υγεία σας αν έχετε προετοιμαστεί κατάλληλα πριν το ταξίδι, αν τηρείτε τους κανόνες υγιεινής κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και αν αντιμετωπίσετε έγκαιρα και σωστά τυχόν προβλήματα που θα προκύψουν

Πριν το ταξίδι

Βεβαιωθείτε ότι είστε απόλυτα υγιής πριν ξεκινήσετε. Αν σκοπεύετε να ταξιδέψετε για μεγάλο διάστημα (πάνω από ένα μήνα) και έχουν περάσει μερικές δεκαετίες από τη γέννησή σας δεν είναι κακή ιδέα ένα chek up. Επίσης είναι ευκαιρία να επισκεφτείτε τώρα τον οδοντογιατρό σας. Σίγουρα δεν θέλετε να αντιμετωπίσετε ένα ξαφνικό πονόδοντο σε ασιατική χώρα. Η επίσκεψη στον οδοντογιατρό είναι καλό να έχει γίνει 2 - 3 μήνες πριν το ταξίδι και όχι μια εβδομάδα πριν. Τυχόν αποτυχημένα σφραγίσματα ή άλλα προβλήματα θέλουν κάποιο χρόνο για να εμφανιστούν. Αν φοράτε φακούς επαφής, πάρτε μαζί σας και ένα ζευγάρι γυαλιά για ώρα ανάγκης. Οι φακοί επαφής μπορεί να σας δημιουργήσουν πρόβλημα στις διαφορετικές συνθήκες από αυτές που έχετε συνηθίσει, όπως αυξημένη σκόνη, ζέστη, μόλυνση του αέρα κλπ. Αν παίρνετε φάρμακα, προμηθευτείτε την ποσότητα που χρειάζεστε για το ταξίδι σας, διατηρείστε τα στη συσκευασία τους και έχετε μαζί μια βεβαίωση από το γιατρό σας στα αγγλικά. Σε τελωνειακούς ελέγχους ορισμένα φάρμακα μπορεί να θεωρηθούν ύποπτα και να χρειαστεί να πείσετε τους τελωνειακούς ότι τα έχετε για δική σας νόμιμη χρήση.

Εμβόλια

Τα εμβόλια θα σας προστατέψουν από ασθένειες που είναι πιθανό να έρθετε σε επαφή κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Τα εμβόλια που συνιστώνται εξαρτώνται από τη χώρα που θα επισκεφτείτε και αρμόδια για την υπεύθυνη ενημέρωσή σας είναι η υγειονομική υπηρεσία της περιοχή σας. Η ίδια υπηρεσία θα κάνει και τον εμβολιασμό σας, δωρεάν, αν υπάρχει επάρκεια εμβολίων. Εμείς συνιστούμε να συμβουλευθείτε και να διασταυρώσετε τα στοιχεία και από ξένες υπηρεσίες, όπως το Health Departement των Η.Π.Α. και της Αγγλίας. Μην αφήσετε να σας τρομάξουν οι κίνδυνοι που αναφέρονται από τις υπηρεσίες αυτές, οι οποίες αναφέρουν κάθε πιθανό κίνδυνο και συγκρίνετέ τις με αυτά που αναφέρονται για την Ελλάδα. (Η χώρα μας άλλωστε αρκετές φορές γίνεται "στόχος ταξιδιωτικών οδηγιών" από τις υπηρεσίες αυτές).

Ορισμένες χώρες δεν θα σας επιτρέψουν την είσοδο αν προέρχεστε από περιοχές υψηλού κινδύνου και δεν έχετε εμβολιαστεί κατά συγκεκριμένων ασθενειών. Ο εμβολιασμός στις περιπτώσεις αυτές είναι το ίδιο απαραίτητος όπως και η βίζα και ορίζεται από διεθνείς συμβάσεις. Τα τελευταία χρόνια οι απαιτήσεις σε υποχρεωτικούς εμβολιασμούς έχουν μειωθεί. Το εμβόλιο κατά του κίτρινου πυρετού είναι ακόμα υποχρεωτικό για ορισμένες περιοχές και το εμβόλιο της χολέρας σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις αφρικανικών χωρών.

Όλα τα εμβόλια που κάνατε, πρέπει να είναι σημειωμένα στο ειδικό για το σκοπό αυτό Διεθνές Πιστοποιητικό Υγείας που χορηγείται από τις υγειονομικές υπηρεσίες.

Προγραμματίστε εγκαίρως τον εμβολιασμό σας (2 μήνες πριν το ταξίδι) αφού ορισμένα εμβόλια δεν πρέπει να γίνουν κοντά το ένα στο άλλο, ενώ άλλα απαιτούν περισσότερες από μια δόσεις. Ανάλογα με τον προορισμό και τη διάρκεια του ταξιδιού, μπορείτε να αποφασίσετε από τον παρακάτω κατάλογο εμβολίων:

	Ηπατίτιδα Α : Είναι από τις πιο συνηθισμένες ασθένειες στο τρίτο κόσμο, επικίνδυνη για τους ταξιδιώτες η οποία μπορεί να προληφθεί από ένα εμβόλιο. Υπάρχουν 2 τύποι εμβολίων, ο πρώτος (έτοιμα αντισώματα) για άμεση προστασία για 2 - 6 μήνες, ανάλογα με τη δόση και ο δεύτερος (Havrix ή VAQTA) για προστασία μεγάλης διάρκειας (περισσότερο από 10 χρόνια) εφόσον ακολουθήσουν αναμνηστικές δόσεις μετά την πρώτη. Η πλήρη κάλυψη ξεκινά από τη δεύτερη δόση για αυτό ξεκινήστε με την πρώτη δόση αρκετές εβδομάδες πριν το ταξίδι σας. Εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α υπάρχει επίσης σε συνδυασμό με προστασία κατά της Ηπατίτιδας Β. Απαιτούνται 3 δόσεις σε διάστημα 6 μηνών, ενώ επαρκή κάλυψη έχετε μετά τη δεύτερη δόση.
	Ηπατίτιδα Β: Η ασθένεια είναι πολύ διαδεδομένη και συνιστάται σε όλους τους ταξιδιώτες, που θα παραμείνουν για μεγάλο διάστημα στις αναπτυσσόμενες χώρες ή σε αυτούς που θα έρθουν σε στενή επαφή με τους ντόπιους όπως προσωπικό οργανώσεων βοήθειας κλπ. Η ασθένεια μεταδίδεται με σεξουαλική επαφή, επαφή με το αίμα και σωματικά υγρά του ασθενούς και με μολυσμένα εργαλεία. Το ξύρισμα σε τοπικό κουρείο, το τατουάζ, το τρύπημα αυτιών μπορεί να σας φέρουν αντιμέτωπους με την ασθένεια. Το εμβόλιο που αποτελείται από 3 δόσεις σε διάστημα 6 μηνών σας παρέχει επαρκή κάλυψη για 3 - 5 χρόνια οπότε απαιτείται και νέα δόση. Οι 2 πρώτες δόσεις δεν θα πρέπει να γίνουν σε διάστημα μικρότερο των 28 ημερών μεταξύ τους.
	Ελονοσία (Μαλάρια): Αν ταξιδεύετε σε τροπικές περιοχές είναι απαραίτητο να πάρετε μέτρα προστασίας κατά της ελονοσίας, η οποία μαστίζει πληθυσμούς σε ολόκληρο τον κόσμο. Εμβόλιο δεν υπάρχει, γι αυτό πρέπει να πάρετε χάπια κατά της ασθένειας προληπτικά πριν το ταξίδι και να τα συνεχίσετε για ένα μήνα μετά. Είναι μια ύπουλη αρρώστια με μεγάλο κίνδυνο για την υγεία αν δεν λάβετε τα απαραίτητα μέτρα. Πριν πάρετε φάρμακο κατά της ελονοσίας, κάντε μια εξέταση αίματος για να ελέγξετε τυχόν έλλειψη του ενζύμου G6PD και αναφέρετέ το στην υγειονομική υπηρεσία ώστε να σας δώσει το κατάλληλο φάρμακο (Λαριαμ). Το φάρμακο χορηγείται δωρεάν εφόσον υπάρχει επάρκεια. Αν είστε έγκυος ή προσβλέπετε σε μια μελλοντική εγκυμοσύνη μέσα στους επόμενους 6 μήνες δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιήσετε χάπια κατά της ελονοσίας!
	Τυφοειδής πυρετός: Αν ταξιδεύετε για περισσότερο από 3 εβδομάδες σε περιοχές που εμφανίζεται η νόσος καλό είναι να εμβολιαστείτε προηγουμένως. Το εμβόλιο είναι διαθέσιμο σαν ένεση και σαν χάπι.
	Κίτρινος πυρετός: Το εμβόλιο σας καλύπτει για 10 χρόνια και συνιστάται για ταξίδια σε χώρες της Αφρικής και Νότιας Αμερικής, όπου η ασθένεια εμφανίζεται συχνά με μορφή επιδημίας. Το εμβόλιο θα το κάνετε στην υγειονομική υπηρεσία της περιοχή σας η οποία και θα σας εφοδιάσει με το απαραίτητο Διεθνές Πιστοποιητικό.
	Χολέρα: Το εμβόλιο που υπάρχει μέχρι σήμερα σας, δεν προσφέρει ικανοποιητική προστασία ενώ συνοδεύεται από αρκετές παρενέργειες όπως πόνος στο χέρι που έγινε η ένεση και πιθανό πυρετό. Εξαιτίας της χαμηλής προστασίας που προσφέρει, δεν συνιστάται ο εμβολιασμός στους ταξιδιώτες παρά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις.
	Μηνιγγίτιδα: Ο εμβολιασμός συνιστάται σε αυτούς που θα ταξιδέψουν για διάστημα 3 μηνών και περισσότερο ή αν υπάρχει έξαρση της ασθένειας στη περιοχή που θα επισκεφτείτε. Το διαθέσιμο εμβόλιο με μια δόση θα σας καλύψει για περίπου ένα χρόνο. Το εμβόλιο δεν συνιστάται για παιδιά κάτω των 2 ετών γιατί έχει παρατηρηθεί ότι δεν αναπτύσσουν επαρκή ανοσία.
	Τέτανος & Διφθερίτιδα: Οι περισσότεροι έλληνες έχουν εμβολιαστεί από την παιδική τους ηλικία ή κατά τη στρατιωτική τους θητεία, αλλά αρκετοί αμελούν τις αναμνηστικές δόσεις που πρέπει να επαναλαμβάνονται κάθε 10 χρόνια.
	Πολυομυελίτιδα: Αν και όλοι οι έλληνες έχουν εμβολιαστεί από την παιδική τους ηλικία, απαιτείται αναμνηστική δόση κάθε 10 χρόνια। Η ασθένεια εμφανίζεται σε περιοχές της Ασίας και της Μέσης Ανατολής.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την υγεία του ταξιδιώτη προέρχεται από την κατανάλωση τροφών και το μολυσμένο νερό. Ακολουθήστε τους παρακάτω κανόνες για να προφυλάξετε την υγεία σας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού:

	Πλένετε πάντα τα χέρια σας πριν αγγίξετε τρόφιμα που θα καταναλώσετε.
	Αποφύγετε τα ωμά λαχανικά και σαλάτες, εκτός αν είστε σίγουροι ότι έχουν πλυθεί με αποστειρωμένο νερό.
	Αποφύγετε τα φρούτα όταν σας προσφέρονται καθαρισμένα, ζητήστε να τα καθαρίσετε ή να τα πλύνετε εσείς. Μη διστάσετε να χρησιμοποιήσετε εμφιαλωμένο νερό για το πλύσιμο των φρούτων, η υγεία σας αξίζει το έξοδο!
	Να τρώτε πάντα σε εστιατόρια που είναι γεμάτα από κόσμο, ντόπιους ή ταξιδιώτες. Στα γεμάτα από κόσμο εστιατόρια με γρήγορη κατανάλωση των φαγητών, είναι απίθανο να σας σερβίρουν ξαναζεσταμένο φαγητό.
	Αντιμετωπίστε με καχυποψία τα παγωτά, ιδιαίτερα τα χύμα. Σε περιοχές που η ηλεκτροδότηση δεν είναι συνεχής, ακόμα και τα συσκευασμένα παγωτά γνωστών εταιριών μπορεί να έχουν λιώσει και ξαναπαγώσει πολλές φορές.
	Προσέξτε να πίνετε μόνο εμφιαλωμένο νερό. Βεβαιωθείτε ότι το πώμα είναι καλά σφραγισμένο. Τα παγάκια σε ποτά και χυμούς θεωρείστε τα ως επικίνδυνα, αφού δεν μπορείτε να γνωρίζετε την προέλευση του νερού.
	Προσοχή στους φρέσκους χυμούς, συνήθως έχουν προσθέσει νερό. Οι συσκευασμένοι χυμοί είναι συνήθως εντάξει.
	Το γάλα στον αναπτυσσόμενο κόσμο συνήθως δεν είναι παστεριωμένο. Πείτε το μόνο αν είναι βρασμένο εκείνη τη στιγμή. Το τσάι και ο καφές είναι συνήθως ασφαλή αφού το νερό έχει προηγουμένως βράσει.
	Σε χώρες όπου οι συνθήκες υγιεινής είναι ιδιαίτερα χαμηλές (π.χ. Ινδία, Μπαγκλαντές) χρησιμοποιείστε μόνο εμφιαλωμένο νερό ακόμα και για το πλύσιμο των δοντιών. Προσέξτε κατά τη διάρκεια του ντους να μην μπει νερό στο στόμα σας.
	Έχετε μαζί σας πάντα ταμπλέτες χλωρίωσης του νερού για την περίπτωση που δεν θα βρείτε εμφιαλωμένο νερό είτε για να πιείτε, είτε για το πλύσιμο φρούτων και λαχανικών.

Αντιμετώπιση περιστατικών

Η αντιμετώπιση περιστατικών χωρίς ιατρική βοήθεια, χρησιμοποιώντας τα φάρμακα που έχετε μαζί σας, σημαίνει ότι αναλαμβάνετε ένα σημαντικό ρίσκο. Από την άλλη μεριά, η εισαγωγή σας σε κάποιο τοπικό νοσοκομείο σημαίνει ακόμα περισσότερους κινδύνους για την υγεία σας και δεν θα σας το συνιστούσαμε. Ανάλογα με τη σοβαρότητα του περιστατικού που αντιμετωπίζετε μπορείτε να πάρετε τα παρακάτω μέτρα:

	Ρωτήστε στο ξενοδοχείο σας για γιατρό που να μιλά αγγλικά. Πολλά μεσαίας κατηγορίας και άνω ξενοδοχεία, μπορούν να να σας στείλουν ένα γιατρό στο δωμάτιό σας για μια πρώτη διάγνωση.
	Επικοινωνήστε με την ελληνική πρεσβεία ή με άλλη πρεσβεία χώρας της Ε.Ε αν δεν υπάρχει ελληνική αντιπροσώπευση και ζητήστε να σας πουν που να απευθυνθείτε για ιατρική βοήθεια. Οι αρχές γνωρίζουν ιδιωτικά ιατρικά κέντρα και γιατρούς που μιλούν αγγλικά. Στη χειρότερη περίπτωση που δεν υπάρχει γιατρός στην περιοχή που βρίσκεστε, θα μπορέσετε να πάρετε τουλάχιστον κάποιες συμβουλές τηλεφωνικά.
	Στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες υπάρχουν ιεραποστολικά νοσοκομεία ή άλλες ξένες οργανώσεις βοήθειας. Εκεί εργάζονται ξένοι γιατροί και παρά τις πρωτόγονες συνθήκες που επικρατούν μπορείτε να είστε σίγουροι ότι θα βρείτε ένα καθαρό κρεβάτι και αντιμετώπιση σύμφωνα με τη δυτική ιατρική πρακτική. Πληροφορίες για τις οργανώσεις αυτές θα βρείτε από τις προξενικές αρχές.

Μικρός οδηγός για ελαφρά περιστατικά

Επισημαίνουμε ότι τα παρακάτω βασίζονται στην προσωπική μας εμπειρία και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν ιατρικές οδηγίες।

Jet Lag

Οι μεγάλες διαφορές ώρας που θα αντιμετωπίσετε μετά από ένα μεγάλο ταξίδι θα αποσυντονίσουν το βιολογικό σας ρολόι. Αϋπνία, εκνευρισμός, συνεχή κούραση, δυσκοιλιότητα είναι μερικά από τα συμπτώματα που μπορεί να αντιμετωπίσετε. Προσπαθήστε να είστε ξεκούραστοι μια μέρα πριν ξεκινήσετε το ταξίδι σας. (Από το γραφείο στο αεροδρόμιο, είναι το χειρότερο που μπορείτε να κάνετε). Όταν φτάσετε, προσαρμόστε τις δραστηριότητές σας αμέσως στην τοπική ώρα (π.χ. ξαπλώστε για ύπνο αν είναι βράδυ). Μην τρώτε βαριά φαγητά και μην καταναλώνετε οινοπνευματώδη ποτά, τουλάχιστον μέχρι να προσαρμοστεί το βιολογικό σας ρολόι.

εξάντληση από τροπική ζέστη

Η απότομη αλλαγή κλίματος, σε συνδυασμό με υγρασία και ζέστη μπορεί να σας κάνουν να νιώσετε αδιαθεσία, πονοκεφάλους ή κομμάρες. Δώστε λίγο χρόνο στο σώμα σας να προσαρμοστεί πριν αρχίσετε έντονη σωματική δραστηριότητα (π.χ. πεζοπορίες) και πιείτε πολλά υγρά. Φορέστε τα κατάλληλα ρούχα έτσι ώστε να βοηθάτε την εξάτμιση του ιδρώτα.

θερμοπληξία

Η θερμοπληξία επέρχεται όταν ο μηχανισμός του σώματος για τη ρύθμιση της θερμοκρασίας καταρρέει, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία του σώματος να ανέβει, μερικές φορές μέχρι και τους 41 βαθμούς. Η συνεχής έκθεση σε ψηλές θερμοκρασίες χωρίς να πίνετε επαρκείς ποσότητες υγρών, είναι η συνήθης αιτία για τη θερμοπληξία. Πονοκέφαλοι, προβλήματα προσανατολισμού ή σύγχυσης και μερικές φορές επιθετικότητα είναι μερικά από τα συμπτώματα. Αν δεν μπορείτε να έχετε ιατρική βοήθεια, ξαπλώστε σε μια σκιά, βγάλτε τα ρούχα σας, τυλιχτείτε με ένα βρεμένο σεντόνι ή πετσέτα και πείτε άφθονα υγρά.

Εγκαύματα από τον ήλιο

Στις τροπικές περιοχές μπορείτε να πάθετε εγκαύματα ακόμα και με συννεφιά. Δεν υπάρχουν πολλά πράγματα να κάνετε μετά το έγκαυμα, γι αυτό φοράτε πάντα καπέλο, χρησιμοποιείστε ένα ισχυρό αντιηλιακό και μην αφήνετε εκτεθειμένο το δέρμα σας στον ήλιο.

Διάρροια

Είναι το πιο συνηθισμένο πρόβλημα υγείας στον ταξιδιώτη και οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές. Η αλλαγή ώρας, νερού και φαγητού (στην καλύτερη περίπτωση) ή μια μολυσματική ασθένεια στη χειρότερη. Δύο - τρεις βίαιες επισκέψεις στην τουαλέτα χωρίς άλλα συμπτώματα δεν συνιστούν κίνδυνο. Το σοβαρότερο πρόβλημα με τη διάρροια είναι η αφυδάτωση. Η αφυδάτωση έρχεται πολύ γρήγορα σε συνθήκες τροπικής ζέστης ή στα μικρά παιδιά. Το μαύρο τσάι με λίγη ζάχαρη είναι καλό για τις πιο ελαφρές περιπτώσεις. Για πιο σοβαρές περιπτώσεις, χρησιμοποιείστε άλατα νερού (που πρέπει να έχετε πάντοτε μαζί σας) στο εμφιαλωμένο ή βρασμένο νερό. Αν δεν έχετε άλατα νερού, διαλύστε ένα κουταλάκι ζάχαρη και μισό κουταλάκι αλάτι σε ένα λίτρο νερού. Πίνετε μικρές ποσότητες κάθε τόσο (στις χειρότερες καταστάσεις, από μια κουταλιά της σούπας κάθε 5 - 10 λεπτά). Τα υγρά που χάνετε πρέπει να αντικατασταθούν οπωσδήποτε. Χρησιμοποιείστε την ποσότητα ούρων που αποβάλλετε σαν ένδειξη για το ισοζύγιο υγρών στο σώμα σας. Καθόλου ή ελάχιστα ούρα σημαίνει έλλειψη υγρών!

Μια από τις τραγικές καταστάσεις είναι όταν όλα αυτά συμβαίνουν όταν βρισκόσαστε μέσα σε λεωφορείο ή κατά τη διάρκεια μετακινήσεων. Αν δεν υπάρχει άλλη επιλογή, χρησιμοποιείστε χαπάκια Immodium για να σταματήσετε προσωρινά τη διάρροια. Το Immodium δεν είναι θεραπευτικό (είναι απλώς αναισθητικό) και σε 2 - 3 ώρες, το ...θηρίο θα ξυπνήσει και πάλι. Μην χρησιμοποιείτε Immodium αν έχετε πυρετό, αν είστε βαριά αφυδατωμένοι ή σε παιδιά κάτω των 12 ετών.

Αν η διάρροια κρατά περισσότερο από 48 ώρες, αν είναι βαριάς μορφής και αν συνοδεύεται από πυρετό, τότε χρειάζεστε αντιβίωση. Εμείς έχουμε χρησιμοποιήσει με επιτυχία κάψουλες Ercefuryl (μικροβιοκτόνο του πεπτικού) για ελαφρές ή μεσαίες περιπτώσεις και Flagyl για βαρύτερες. Χρησιμοποιείστε τα φάρμακα αυτά με προσοχή ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας ή τις εσώκλειστες οδηγίες στη συσκευασία.

Πηγή : http://www.traveltips.gr/PreTravel/pretravel_health.htm